عصر، عصر #دیجیتال است و تحول #پول از این قاعده مستثنا نیست به طوری که واژه ارزهای دیجیتال تبدیل به یکی از پرکاربردترین، جذابترین و جدیدترین کلیدواژهها در #علوم #اقتصادی، بهویژه حوزه #پول و #بانکداری شده است.
به گزارش بنکر، #ارزهای دیجیتال به هر ارزش ایجادشده در بستر دیجیتال اشاره دارد. این مفهوم در مقابل واسطههای فیزیکی به مانند #اوراق #بانکی، #سکه و دیگر ارزهای فیزیکی قرار میگیرد. ارزهای مجازی نیز نمونهای از ارزهای دیجیتال است و بهگونهای از واسطهای مبادله گفته میشود که مانند ارز عمل میکند، اما خلق و کنترل آنها به واسطه برنامههای رایانهای انجام میشود. علل پیشرفت ارزهای مجازی را میتوان در چند مورد برشمرد:
۱- هزینههای خدماتدهی «شخص سوم»: انقلاب در انواع ارزهای مورد استفاده برای پرداخت، تسویه، بازپرداخت و سایر خدمات، امری اجتنابناپذیر است. در کشورهای توسعهیافته هزینه چنین خدماتی به شکل اغراقآمیزی بالا است. برای مثال، مردم امریکا در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۴۱میلیارد دلار کارمزد و بهره پرداخت کردهاند که بخش بزرگی از این مبلغ صرف خدمات وام، کارتهای اعتباری و سایر خدمات شده است.
۲- امنیت نداشتن: مسائل متعددی در ارتباط با #شبکه کنونی پرداخت مبتنیبر وجه #نقد، کارت اعتباری، دستگاههای خودپرداز و سایر روشهای پرداخت بهای کالاها و خدمات وجود دارد. همانگونه که در موارد متعددی در سالهای گذشته مشاهده شد، هک شدن کارتهای اعتباری و حتی دستگاههای خودپرداز، رو به تزاید است و به همان اندازه هم #سامانههای امنیت مجازی موجود در معرض دستکاری و مداخله قرار داشتهاند. موارد متعدد دیگری از تخلفهایی از این دست وجود دارد که مطالعه آنها این جمله معروف اسکات مکنیلی از شرکت سان مایکرو سیستمز را به ذهن متبادر میسازد: «فراموش کن، هیچ حریم خصوصی نداری.»
۳- تبدیلناپذیری یا نبود دسترسی وجوه در کشورهای فقیر: مشکلاتی که افراد، بهویژه مردم ساکن #اقتصادهای #جهانسومی را تحتتاثیر قرار میدهند، شامل این موارد است: هزینه دستیابی و نرخ بهره تحمیل شده بر کارتهای اعتباری، تبدیلناپذیری پول ملی (برای مثال، #ونزوئلا)، بیسوادی که توانایی افراد را برای درگیر شدن در تراکنشهای #مالی محدود میسازد، نبود سهولت جابهجایی وجه نقد بهویژه در شرایطی که بازرگانان تنها وجه نقد خرد میپذیرند، نبود امکان تسعیر ارز مگر با پرداخت نرخهای تبدیل غیرمنصفانه و کارمزدهای بالا، مبالغی که #بانکها و موسسههای مرتبط با بانکها به ازای استفاده از کارتهای اعتباری و کارتهای بستانکار و مجموعه دیگری از خدمات بر مشتریان تحمیل میکنند و حتی نپذیرفتن وجه نقد از سوی برخی از #بازرگانان. اینگونه است که تسهیلات ارزهای دیجیتال بر پایه فناوری بلاکچین، پاسخ به بخشی از جنبههای منفی نظام مالی کنونی هستند. هر چه خدمات بانکداری سنتی دور از دسترستر باشد و درصد بزرگی از جمعیت فقیر جهان فاقد حساب بانکی باشند، فناوری رو به رشد ارزهای دیجیتال میتواند به آنها جایگزینهای در دسترستر و امکانپذیرتری ارائه کند.
۴- جهانشمول بودن: ارزهای مجازی مانند بیتکوین در هر کجا که پذیرفتهشده باشند و با محدودیت روبهرو نباشند، بدون نیاز به تبدیل به ارزی دیگر و یا مداخله شخص سوم در معامله، قابلیت جابهجایی و تبادل دارند.
۵- مدرنیزه اجتنابناپذیر پرداختها: بدیهی است متولدین هزاره کنونی که با استفاده از تلفنهای هوشمند و سایر فناوریهای کامپیوتری زندگی میکنند، پولهای #اعتباری رایج را به واسطه نبود سهولت، هزینه و سایر جنبههای آزاردهنده آن، ملالآور و بیفایده میدانند.
۶- انگیزههای مبتنیبر سودآوری: موج افزایشی در نرخ ارزهای مجازی به مانند #بیت_کوین بسیاری از افراد، حتی کسانی که درک چندان بالایی از این پدیده ندارند، را به امکانپذیری کسب بازدهی قابلتوجه از پولهای #سرمایهگذاری شده در فناوریهای نوین، ترغیب میکند.